گزش کوچک، تهدید بزرگ
تاریخ انتشار: ۲۹ مرداد ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۵۰۷۴۰۷
پشه‌ها به عنوان یکی از ریزترین موجودات طبیعت، جزو خطرناک‌ترین حشره‌هایی هستند که ضمن انتقال بیماری‌های خطرناک و کشنده به انسان، سالانه جان میلیون‌ها نفر را تهدید می‌کند، از این رو کنترل جهانی پشه‌ها از افزایش روزافزون بیماری‌های قابل انتقال از این حشرات را کاهش می‌دهد.
به گزارش خبرنگار ایمنا، پشه حشره‌ای بالدار، خون‌خوار، آزاردهنده و گاهی خطرناک از راسته بالداران است که می‌توانند بیماری‌های خطرناکی مانند مالاریا، دانگ و تب زرد را به انسان منتقل کنند، از این رو در سال ۱۸۹۷ پزشک «رونالد رأس» موفق به کشف چرخه بیماری مالاریا شد و متوجه شد که این بیماری سخت و مهلک از طریق پشه مالاریا معروف به پشه «آنوفل» به انسان منتقل می‌شود، بی‌شک کشف نقش پشه آنوفل در انتقال مالاریا اتفاق مهمی بود، زیرا از دیرباز این پشه‌ها منجر به مرگ‌ومیر گسترده انسان‌ها می‌شدند و از آنجا که کشف در ۲۰ آگوست مصادف با ۲۹ مردادماه صورت گرفت؛ این روز به نام روز جهانی پشه نامگذاری شد و سازمان‌های بین‌المللی فعال در حوزه «بیماری‌های منتقله از پشه‌ها» هر ساله این روز را پاس می‌دارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
براساس تحقیقات پژوهشگران؛ تمام گونه‌های پشه در دنیا و ایران ناقل بیماری نیستند، از بین ۳۵۶۳ گونه پشه موجود در دنیا حدود ۷۰ گونه ناقل مالاریا هستند، در ایران ۷۰ گونه پشه وجود دارد که از این تعداد تنها هفت گونه ناقل بیماری است، در سال ۲۰۱۸، در دنیا ۲۱۹ میلیون نفر مبتلا به مالاریا شدند و از این تعداد ۴۳۵ هزار نفر جان خود را از دست دادند، به طوری که احمدعلی عنایتی، حشره‌شناس دانشگاه مازندران اعلام کرده است؛ تا ۱۰۰ سال پیش در ایران سالانه چهار میلیون نفر به مالاریا مبتلا می‌شدند و تعداد زیادی به این علت جان خود را از دست می‌دادند، اما طی چهار سال گذشته که ۲۱۰ میلیون نفر در دنیا به مالاریا مبتلا شدند، در کشور ایران هیچ‌کس به مالاریای محلی مبتلا نشد و میزان ابتلاء به مالاریا در ایران به صفر رسید، بنابراین در کشور از برنامه حذف مالاریا و دریافت گواهی حذف این بیماری که قرار است در سال ۲۰۲۵ اجرا شود، جلوتر هستیم.
از منظر این حشره‌شناس، پشه «کولکس» مشهور به پشه خانگی، یکی از انواع پشه‌های موجود در ایران است، که برخلاف بسیاری از کشورهای دنیا پشه کولکس ناقل بیماری مهمی نیست و آسیب چندانی برای انسان ندارد و نیش آن تنها باعث خارش و قرمزی موقتی پوست به ویژه در اطفال می‌شود. پشه «آئدس» یکی دیگر از انواع پشه‌ها است که ناقل چهار نوع بیماری ویروسی است که در ایران وجود ندارد، از این رو بیماری‌های ناشی از پشه آئدس، یکی از آنها بیماری «دنگی» است که می‌تواند کشنده باشد و هر ساله ۴۰۰ میلیون نفر در دنیا به آن مبتلا می‌شوند، دومین بیماری، «زیکا» است و اگر مادری مبتلا به زیکا باشد و به جنین خود انتقال دهد، نوزاد دچار میکروسفالی یا کوچکی مغز می‌شود که ناتوان ذهنی و حرکتی برای فرد به دنبال خواهد داشت، «چیکن گونیا» دیگر بیماری که منجر به ناتوانی فرد و درد استخوانی و مفاصل بسیار شدید می‌شود و چهارمین بیماری، ویروس «تب زرد» است که باعث اختلال شدید کبد و مرگ فرد مبتلا می‌شود.
پشه آئدس در رشت و انزلی بیماری‌زا نیستندسید محمود رضوانی، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی گیلان از شناسایی پشه‌های آئدس در رشت و انزلی خبر داد و اظهار کرد: پشه‌های آئدس صید شده در این دو شهر بیماری‌زا نیست و اقدامات مه‌پاشی تنها برای پیشگیری از وفور این پشه است و مراقبت‌های حشره‌شناسی و اقدامات پیشگیرانه برای جلوگیری از ازدیاد این پشه به صورت مستمر انجام شده و جای نگرانی از بابت ازدیاد پشه و شیوع بیماری وجود ندارد.
ابتلای ۲۴۷ میلیون نفر در جهان به مالاریادر این میان از قدیمی‌ترین بیماری‌های شناخته شده در جهان بیماری "مالاریا" است که در قرن‌های مختلف، باعث مرگ‌ومیر برخی از افراد در کشورهای مختلف شده و بیشتر در مناطق گرمسیری دیده می‌شود، مالاریا یک بیماری انگلی است که عامل عفونت تک یاخته‌های انگلی تحت عنوان پلاسمودیوم هستند و بسته به نوع عامل انگلی انواع مالاریا را ایجاد می‌کنند، انتقال انگل به انسان به وسیله نیش پشه آنوفل ماده آلوده صورت می‌گیرد، مالاریا هنوز در بسیاری از کشورهای گرمسیری از مشکلات مهم بهداشتی است، به طوری که براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، ۲۴۷ میلیون مورد ابتلاء به مالاریا در سال ۲۰۲۱ شناسایی شده که از این تعداد ۶۱۹ هزار نفر در جهان بر اثر ابتلاء به مالاریا جان باخته‌اند. حدود ۹۵ درصد موارد ابتلاء به مالاریا در این سال مربوط به کشورهای آفریقایی بوده است.
قطع چرخه انتقال محلی مالاریا در ایراندر همین راستا احمد رئیسی، رئیس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا وزارت بهداشت با بیان اینکه چرخه زنجیره انتقال محلی مالاریا را از حدود چهار سال قبل قطع کرده‌ایم و این دستاورد تداوم داشته است، اظهار کرد: افزایش موارد بروز مالاریا در کشور متأثر از عوامل مختلف است، به طور معمول رشد موارد متأثر از موارد ورودی به کشور است، اما برخی فاکتورهای تعیین‌کننده نیز وجود دارند. هر زمان که شرایط مرز و کشورهای همسایه از نظر بروز مالاریا تغییر کند شرایط ما هم تحت تأثیر قرار می‌گیرد، تابع از تغییراتی هستیم که خارج از مرزهای خودمان رخ می‌دهد.
وی ادامه داد: در کشور پاکستان چند مشکل عمده وجود دارد که سازمان بهداشت جهانی و گزارش رسمی گروه G۵ به آن اشاره کرده است؛ در واقع طبق خود اظهاری پاکستان، از وجود حدود دو میلیون و ۴۰۰ هزار مورد ابتلاء به مالاریا در این کشور مطلع هستیم که عدد خیلی بزرگی است که هرچقدر هم ما در مرزها مراقبت‌ها را افزایش دهیم در مواردی ورود افراد بیمار به کشور ما اتفاق می‌افتد. مرز مخاطره‌آمیز ما از نظر مالاریا مرزهای پاکستان است، اما موارد بیماری افغان هستند.
احتمال افزایش بروز مالاریا از شهریوررئیسی با بیان اینکه بروز مالاریا به شرایط آب و هوا نیز بستگی دارد، اضافه کرد: اکنون به دلیل گرمای تابستان شرایط انتقال بیماری و فعالیت پشه آنوفل محدود شده و انتقال در مناطق مرزی مشترک نیز به شدت کاهش یافته است، اما از شهریورماه مجدد شاهد افزایش پیک بیماری خواهیم بود که دیگر پیک واقعی خواهد بود.
وی اظهار کرد: پیک اولی که از آن گذر کردیم به نظر می‌رسد کاذب بود؛ به این معنی که بیشتر موارد پیک کاذب از موارد مالاریا ویواکس است که دوره کمون بیماری طولانی بوده و بعد از حدود شش ماه خود را نشان داده است که ما افزایش موارد آن را در اسفندماه شاهد بودیم، بنابراین پیک بهاره بیماری کاذب بود و پیک واقعی بیماری آن است که از شهریور تا آبان‌ماه تجربه خواهیم کرد.
رئیس اداره کنترل و مبارزه با مالاریا وزارت بهداشت تاکید کرد: پیک آتی مالاریا هم وابسته به شرایط کشور همسایه است، زیرا در مرزهای شرقی زندگی مردم مبتنی بر رفت‌وآمد عادی و قانونی به آن سوی مرز جریان دارد و ممکن است افراد در این نقل و انتقالات به مالاریا مبتلا می‌شوند و به کشور بازمی‌گردند.
وی با اشاره به افزایش میزان بروز مالاریا در کشور طی یک سال گذشته اضافه کرد: به‌رغم آن هنوز هم معتقدیم چرخه انتقال مجدد بیماری در کشور برقرار نشده است و این دستاورد نظام مراقبت از بیماری بوده و این موضوع طبیعی است، چراکه ما برای هر ۵ هزار نفر یک پست تشخیص مالاریا داریم؛ در حالی که شاید کشورهای همسایه به ازای هر ۵۰۰ هزار نفر هم پست تشخیصی مالاریا نداشته باشند.
ایران در انتظار دریافت گواهی حذف مالاریارئیسی با تاکید بر عدم شکل‌گیری چرخه انتقال محلی مالاریا در ایران گفت: در این راستا منتظر هستیم گروه کارشناسان ارشد سازمان بهداشت جهانی برای تأیید این موضوع به کشور بیایند و پس از بررسی‌های بیشتر کشور و مناطق مرزی با پاکستان، گواهی حذف مالاریا از کشور را صادر کنند.
وی افزود: چهار گونه پلاسمودیوم (فالسیپاروم، ویواکس، اواله و مالاریه) باعث بیماری مالاریا در انسان می‌شود که البته پیش‌تر نوع پنجمی نیز گزارش شده است، در ایران انتقال مالاریای ویواکس و فالسیپاروم گزارش می‌شود، اما امکان ورود موارد مالاریای اوال و مالاریه از سایر کشورها (به ویژه کشورهای آفریقایی) وجود دارد. در این پنج عاملی که برای مالاریا شناسایی شده است انگل فالسیپاروم، فرم کشنده بیماری را ایجاد می‌کند.
افزایش ۴ برابری مالاریا در کشور طی هشت ماه گذشتهپیشتر نیز عبدالرضا میراولیایی، کارشناس اداره مدیریت بیماری‌های قابل انتقال از ناقلان وزارت بهداشت با تشریح وضعیت بروز مالاریا در کشور، اظهار کرد: به طور تقریبی از نیمه دوم سال گذشته تاکنون موارد ابتلاء به مالاریا در کشور افزایش یافته است، مناطق اندمیک بروز مالاریا در ایران شامل استان سیستان و بلوچستان به ویژه بخش‌های جنوبی، استان هرمزگان و جنوب استان کرمان است، البته گاهی اوقات ممکن است بیماری را به استان‌های همجوار انتقال دهند، اما بیشترین موارد بروز بیماری در استان‌های اندمیک است.
وی با اشاره به اینکه بروز مالاریا در ایران متأثر از کشور پاکستان است، درباره علل افزایشی شدن آمار بیماری در استان سیستان و بلوچستان، تصریح کرد: در مناطقی از سیستان و بلوچستان که با پاکستان مرز مشترک دارند که یکی از عوامل افزایشی شدن روند بیماری می‌تواند افزایش تردد از گذرگاه مرزی غیررسمی باشد. علت دیگر بروز سیل در برخی ایالت‌های پاکستان بود که به دنبال این واقعه آن هم در منطقه مستعد، رشد بروز مالاریا دور از انتظار نیست و با افزایش موارد مالاریا در پاکستان سایر نقاط همجوار نیز تحت تأثیر خواهند بود. در واقع اقلیم منطقه، ترددها، بلایایی نظیر سیل، گرمای هوا از عوامل خطر افزایش بار بیماری در سال گذشته هستند.
کارشناس اداره مدیریت بیماری‌های قابل انتقال از ناقلان وزارت بهداشت ادامه داد: استراتژی حذف مالاریا بر چند پایه استوار است که یکی از مهمترین استراتژی‌ها حذف مرگ ناشی از مالاریا است که ما در کشور این شاخص مهم را حفظ کردیم. استراتژی مهم دوم این است که نباید انتقال محلی مالاریا در کشور رخ دهد؛ یعنی چرخه بیماری در نسل دوم انتقال متوقف شود که این مورد را هم تاکنون در کشور نداشتیم.
وی با اشاره به چالش‌های در زمینه بیماری مالاریا گفت: تعداد افرادی که در مناطق غیر اندمیک بیماری به تبع افزایش موارد مالاریا در نقاط اندمیک به بیماری مبتلا شدند، افزایش یافته است و اینجا اقدامات ما خطیرتر می‌شود؛ به این دلیل که در مناطق پاک (غیراندمیک) ایمنی افراد در برابر مالاریا کم است؛ زیرا در طول زندگی با این انگل برخورد نداشتند به همین خاطر احتمال اینکه این بیماران دیرتر شناسایی شوند، وجود دارد و باید تلاش ما این باشد که در کوتاه‌ترین زمان ممکن بیماران را شناسایی کنیم.
جلوگیری از انتقال بومی بیماری مالاریا در ایرانرضا فدایی، مدیر بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان، در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا، اظهار کرد: بیماری مالاریا، از گروه بیماری‌های انگلی است که در پی انتقال انگل‌های پلاسمودیوم (انگل مالاریا) به بدن انسان، ایجاد بیماری و تب و لرز می‌کند و عامل انتقال این بیماری، پشه‌هایی معروف به پشه‌های آنوفل هستند.
وی با بیان اینکه هنگامی که فرد توسط پشه‌های آنوفل حاوی انگل مورد گزش قرار گیرد، انگل وارد خون فرد و منجر به ابتلاء به بیماری مالاریا می‌شود، افزود: بعضی از مناطق که پشه‌های آنوفل آنها حاوی انگل هستند، مالاریاخیز محسوب می‌شوند و مورد گزش قرار گرفتن در این مناطق، از منظر ایجاد بیماری خطرناک است.
مدیر بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان تصریح کرد: چندین دهه پیش و در برهه‌ای از زمان، تمام کشور ایران درگیر بیماری مالاریا بود، اما با توجه به انجام فعالیت‌های بسیار گسترده سیستم بهداشتی در مناطق مختلف و استفاده از روش‌های کنترلی، در حال حاضر بیماری مالاریا در سطح کشور به صورت بومی منتقل نمی‌شود.
ابتلای ۲۲۰ میلیون نفر و فوت سالانه ۶۰۰ هزار نفر در جهان در پی ابتلاء به مالاریاوی با تاکید بر اینکه در حال حاضر منطقه‌ای در کشور وجود ندارد که حضور در آن با احتمال ابتلاء به بیماری مالاریا همراه باشد، ادامه داد: موارد گزارش‌شده از ابتلاء به بیماری مالاریا در کشور، مربوط به افرادی است که به کشورهای شرقی از جمله افغانستان و پاکستان مسافرت کرده و در سایر مناطق مبتلا به بیماری مالاریا شده‌اند، اما بیماری آنها در کشور تشخیص داده شده است.
فدایی با بیان اینکه نشانه اصلی ابتلاء به بیماری مالاریا، تب و لرز است، خاطرنشان کرد: در صورت ورود انگل مالاریا به خون یک انسان، تب و لرز ایجاد می‌شود که این علائم می‌تواند به طول بینجامد. نفوذ انگل مالاریا به رگ‌های خونی مغز می‌تواند خطرناک باشد و در گذشته نیز شاهد رخداد موارد مرگ‌ومیر مربوط به مالاریا بوده‌ایم.
براساس این گزارش؛ مشکلات ناشی از پشه‌ها تنها به چند مورد گزیدگی دارای خارش و درد منتهی نمی‌شود، آنها از طریق انتقال بیماری، سالانه انسان‌های بسیاری را به کام مرگ می‌فرستند، به همین دلیل بهسازی محیط‌زیست از طریق جمع‌آوری زباله‌ها و مکان‌هایی که ممکن است آب باران و آب‌های سطحی در آنها ذخیره شود از اقدامات ضروری است، زیرا به گفته کارشناسان برای رشد پشه‌ها نباید دریاچه‌ای بزرگ از آب وجود داشته باشد، حتی یک قاشق غذاخوری آب راکد می‌تواند محلی برای افزایش پشه‌های آئدس باشد، همچنین ظروف یکبار مصرف در حاشیه خیابان‌ها و جاده‌ها و اطراف منازل، ظروف شکسته، تایر فرسوده، ماندآب اطراف رودخانه‌ها و اراضی کشاورزی، محل شرب دام، لوله‌های شکسته‌ای که باعث جمع شدن آب در یک نقطه شود؛ همگی می‌توانند به محلی برای رشد پشه‌ها تبدیل شوند، بنابراین مردم می‌توانند نقش بسیار مهمی در کنترل و کاهش زاد و ولد پشه‌ها داشته باشند، کافی است که در محیط‌های شهری و روستایی نسبت به نظافت محل کار و محل سکونت خود حساس باشند و از تجمع زباله‌ها که ممکن است بر اثر بارندگی موجب فراهم شدن لانه‌های لاروی در اطراف منازل، حیاط خانه‌ها شوند، خودداری کنند و نیز آب‌های راکد بلااستفاده را مدیریت کنند، همچنین مراجعه به مراکز بهداشتی درمانی در صورت داشتن تب و لرز یا تب و بثورات جلدی و بدن درد در درمان بیماری و پیشگیری از ابتلای سایر افراد بسیار مهم است.
کد خبر 681248منبع: ایمنا
کلیدواژه: پشه پشه مالاریا پشه مالاریا در ایران پشه آئدس پشه آنوفل شهر شهروند کلانشهر مدیریت شهری کلانشهرهای جهان حقوق شهروندی نشاط اجتماعی فرهنگ شهروندی توسعه پایدار حکمرانی خوب اداره ارزان شهر شهرداری شهر خلاق ابتلاء به بیماری مالاریا ابتلاء به مالاریا انتقال محلی مالاریا بیماری مالاریا مالاریا در ایران بروز مالاریا مالاریا در کشور موارد مالاریا افزایش موارد وزارت بهداشت حذف مالاریا میلیون نفر سال گذشته هزار نفر تب و لرز پشه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.imna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایمنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۵۰۷۴۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشرفت چشمگیر ایران در کنترل بیماری مالاریا / پیشتازی در گسترش نظام تشخیص آزمایشگاهی
با اقدامات مؤثر وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریم‌های متعدد، طی بازه زمانی چهار ساله از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ هیچ مورد بومی بیماری مالاریا در کشور شناسایی نشده و شناسایی نشدن مورد بومی ابتلاء به مالاریا طی این سال‌ها، نشان دهنده پیشرفت چشمگیر و قابل توجه برنامه کنترل مالاریا است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، به گفته متخصصان، بیماری مالاریا یک بیماری انگلی است که توسط پشه آنوفل به انسان منتقل می‌شود، انواع و گونه‌های مختلفی دارد که سه گونه ویواکس، فالسیپاروم و مالاریه موجود در ایران هستند که از بین آنها پلاسمودیوم ویواکس شایع‌ترین گونه انگل مالاریا است و خطرناک‌ترین نوع آن هم پلاسمودیوم فالسیپاروم است که خطر مرگ را به دنبال دارد.
مسئولان امر معتقدند؛ این بیماری بیشتر در مناطق گرمسیری شیوع پیدا می‌کند و در ایران بیشتر در نواحی گرمسیری کرمان، سیستان و بلوچستان و هرمزگان دیده می‌شود؛ از علائم شایع این بیماری می‌توان به تب و لرز، تعریق، احساس سرما و سردرد و حالت تهوع اشاره کرد.
بر اساس آخرین گزارشات ارائه شده، در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۴۱ میلیون مورد ابتلاء به مالاریا گزارش و از این تعداد، بیش از ۶۲ هزار مورد منجر به مرگ شده است. بیماری مالاریا در مناطق دارای آب و هوای معتدل شایع نیست، اما در نواحی گرمسیر و نیمه گرمسیر رایج است و کودکان خردسال (با سن کمتر از پنج سال) ساکن در آفریقا، بیشترین قربانیان این بیماری را به خود اختصاص می‌دهند.
رضا فدایی، مدیر بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان اصفهان نیز پیش‌تر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرده بود: در حال حاضر به صورت سالانه در سراسر جهان بیش از ۲۲۰ میلیون نفر به بیماری مالاریا مبتلا می‌شوند و حدود ۶۰۰ هزار نفر در سال، در پی ابتلاء به این بیماری جان خود را از دست می‌دهند و در دستور کار داشتن برنامه‌های کنترل مالاریا در ایران منجر شده است که خطر ابتلاء به این بیماری در کشور به حداقل برسد.
اکنون ایران در منطقه در زمینه مبارزه با بیماری مالاریا، پیشتاز است و با توجه به اهمیت این بیماری و لزوم آگاه‌سازی افراد، تشخیص به موقع بیماری و کنترل مالاریا در کشور با احمد رئیسی، رئیس اداره کنترل بیماری‌های منتقله توسط ناقلین وزارت بهداشت (مالاریا و بیماری‌های منتقله از آئدس)، گفت‌وگویی داشتیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید:
ایمنا: چند مورد بومی مالاریا طی سال‌های اخیر در کشور گزارش شده است؟
رئیسی: در راستای اقدامات انجام شده در سراسر جهان به منظور مبارزه جهانی با بیماری مالاریا، با اقدامات مؤثر وزارت بهداشت جمهوری اسلامی ایران، طی بازه زمانی چهار ساله از سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ هیچ مورد بومی بیماری مالاریا در کشور شناسایی نشده است.
شناسایی نشدن مورد بومی ابتلاء به مالاریا طی این سال‌ها، نشان دهنده پیشرفت چشمگیر و قابل توجه برنامه کنترل مالاریا بعد از شش دهه در کشور است و روز جهانی بیماری مالاریا نیز فرصتی به منظور ارائه دستاورد کشورها در مهار این بیماری و مشکلات مرتبط با آن در سطح جهان به شمار می‌رود.
در دو سال گذشته بعد از نزدیک به ۱۰ سال کاهش موارد مالاریا، شاهد افزایش موارد ابتلاء بوده‌ایم که تمام موارد شناسایی شده، موارد وارد شده از مرزهای جنوب و جنوب شرقی کشور و به ویژه از کشور پاکستان بوده است و نگرانی از این بابت وجود دارد که موارد وارده از کشورهای افغانستان و پاکستان، تبعاتی برای برنامه ایران در مهار و حذف مالاریا به همراه داشته باشد.
با وجود گزارش نشدن موارد مالاریا طی سال‌های متمادی، در دو سال گذشته برای اولین بار مواردی از مالاریا در استان‌های همدان، خراسان شمالی، چهارمحال و بختیاری، محدوده دانشگاه علوم پزشکی سبزوار و بعضی دیگر از مناطق پاک کشور ثبت شده است که تمام این موارد، مالاریای وارده و غیربومی بوده‌اند.
تمام افراد مبتلا به این بیماری، مسافرت‌های مرزی به مناطق سیستان بلوچستان به ویژه شهرهای سرباز، چابهار و سراوان داشته‌اند و بیشتر آنها از نیروهای نظامی و انتظامی شاغل در منطقه مذکور و افرادی که در امر جابه‌جایی سوخت بین مناطق مرزی ایران و پاکستان اشتغال داشته‌اند، هستند.
ایمنا: چند مورد بیماری مالاریا در سال گذشته به ثبت رسیده است؟
رئیسی: سال گذشته پرونده موارد مالاریای کشور با ۱۰ هزار و ۲۶۴ مورد مالاریا بسته شد که تمام این موارد اعم از داشتن ملیت ایرانی، افغان یا پاکستانی وارده از خارج از کشور بوده است؛ به طور کلی باید توجه داشت که ایرانی‌هایی که از موارد وارده به این بیماری مبتلا شده‌اند به دلیل شغل حمل سوخت قاچاق در مرزهای جنوب شرقی یا حسب ضرورت‌های شغلی دیگر در مناطق صفر مرزی مشغول به خدمت بوده‌اند یا به مرزهای شرقی کشور تردد داشته‌اند.
ایمنا: جمهوری اسلامی ایران با چه شرایطی موفق به کنترل این بیماری در سطح کشور شده است؟
رئیسی: در شرایطی شاهد پیشرفت‌های کشور در حوزه کنترل بیماری مالاریا هستیم که تحریم‌های سخت و شدید و محدودیت‌های دسترسی به اقلام مورد نیاز بهداشتی بین‌المللی وجود داشته و طی بازه زمانی اخیر نیز با همه‌گیری بیماری کرونا، بار سنگینی به کشور متحمل شده است، از همین رو حمایت‌های سازمان بهداشت جهانی در راستای دستیابی به این موفقیت حائز اهمیت است.
ایمنا: با توجه به همسایگی با کشورهای آلوده مانند پاکستان، کدام استان‌های کشور در معرض خطر به شمار می‌رود؟
رئیسی: در کشور پاکستان، بروز سالانه بیش از دو میلیون مورد بیماری مالاریا تخمین زده می‌شود و با این وجود، با تلاش‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی جنوب و جنوب شرقی کشور در استان‌های سیستان و بلوچستان، هرمزگان و بخش جنوبی استان کرمان که محدوده تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی جیرفت به شمار می‌رود، هیچ مورد بومی بیماری مالاریا ثبت نشده است و این موضوع دستاوردی مهم به شمار می‌رود.
با وجود ثبت موارد به نسبت زیادی از بیماری مالاریا طی سال گذشته که به‌رغم کارشناسان وزارت متبوع همه غیربومی بوده است، کشور ایران در بین ۲۲ کشور منطقه مدیترانه شرقی هنوز هم یک کشور موفق شناخته می‌شود.
ایمنا: با وجود اقدامات انجام شده، ریسک بروز بیماری مالاریا در کشور همچنان وجود دارد؟
رئیسی: ثبت نشدن مورد بومی مالاریا طی چهار سال ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ در کشور، پیشتازی ایران در منطقه در زمینه مبارزه با مالاریا را نشان می‌دهد؛ به دلیل افزایش بار بیماری در سال ۱۴۰۱ در کشورهای همسایه شرقی، نه تنها افزایش بیش از حد تصور موارد وارده مالاریا از پاکستان و افغانستان و به دنبال آن افزایش ریسک برقراری مجدد چرخه انتقال مالاریا در داخل شهرستان‌های مرزی استان سیستان بلوچستان را به شکل قابل توجهی افزایش داده است، بلکه به‌رغم مشاهده نشدن شواهد اثبات شده مبنی بر برقراری چرخه انتقال محلی مالاریا، سازمان جهانی بهداشت بر موارد اندکی از انتقال بیماری در داخل مرزهای کشور، نظر دارد.
باید به این نکته مهم توجه داشت که ایران، کشوری پهناور و بزرگ است و قابل قیاس با کشورهایی مانند امارات و مراکش که در سال‌های گذشته و دو کشور آذربایجان و تاجیکستان که سال پیش گواهی حذف مالاریا را دریافت کرده‌اند، نیست؛ کشور ایران دارای بیش از ۸۰ میلیون جمعیت است و در جوار کشورهایی مانند پاکستان و افغانستان قرار دارد که آمار بیماری مالاریا در آنها بیش از بسیاری از کشورهای منطقه است.
ایمنا: در زمینه تشخیص بیماری مالاریا چه پیشرفت‌هایی حاصل شده است؟
رئیسی: یکی از دستاوردهای خوب کشو به‌رغم فشار سختی‌های همه‌گیری بیماری کرونا، گسترش نظام تشخیص آزمایشگاهی مالاریا به ویژه سطح تشخیص میکروسکوپی بوده است، به گونه‌ای که در مدیترانه شرقی به‌رغم تمام کارشناسان بین المللی، ایران در این زمینه پیشتاز است.
در پایان نیز امید است بتوانیم با مشارکت نیروهای نظامی و انتظامی، حمایت مسئولان سیاسی و تلاش پزشکان و کارکنان بخش سلامت، با حساسیت هر چه بیشتر در راستای شناسایی به موقع و درمان فوری و کامل بیماران هشیارانه عمل و افقی روشن برای برنامه مبارزه با مالاریا ترسیم کنیم.
کد خبر 747807
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟